Bezpieczne święta - cyfrowe prezenty
Święta coraz bliżej, a to oznacza prawdziwe zakupowe szaleństwo. Wiecie już, co podarujecie bliskim? A może dostaliście „list do Mikołaja”, w którym znalazła się prośba o nowego smartfona lub tablet? Dziś, w serii „Bezpieczne święta z OSE”, podpowiemy Wam, na co zwrócić uwagę w takim przypadku.
Ważna decyzja
Dzieci dorastają dziś otoczone technologiami. Szybko uczą się korzystać ze smartfonów, tabletów czy laptopów. Urządzenia te są łatwo dostępne – mają je rodzice, rodzeństwo i rówieśnicy. Poszukiwanie informacji, rozrywki czy komunikowanie się online jest dla nich często bardziej intuicyjne niż offline. Dlatego już na bardzo wczesnym etapie życia chcą mieć własne urządzenia cyfrowe, bez których nie wyobrażają sobie codziennego funkcjonowania.
Rolą dorosłych – przede wszystkim rodziców, ale także nauczycieli, z których większość pamięta jednak rzeczywistość w znacznie większym stopniu offline’ową – jest pokazać dzieciom i młodzieży, jak wykorzystywać sieć i urządzenia cyfrowe w sposób świadomy i bezpieczny.
To szczególnie ważne w przypadku pierwszego własnego urządzenia cyfrowego dziecka. Jeśli chodzi o samą obsługę – nie mamy wątpliwości, że nie będzie z tym problemów. Najmłodsi potrafią w tej kwestii zaskoczyć nawet nas, dorosłych!
Kluczowe jest to, czy Wasze dziecko potrafi już zrozumieć podstawowe zasady dotyczące cyberbezpieczeństwa i stosować się do nich. Co więcej – taki krok to dodatkowa odpowiedzialność dla Was dotycząca przekazania odpowiedniej wiedzy na ten temat, ale także stałego zainteresowania tym, co dziecko robi w sieci. Koniecznie weźcie to pod uwagę.
Pamiętajcie też o ograniczeniach związanych z wiekiem. Konto w mediach społecznościowych mogą posiadać osoby od 13. roku życia. Dzieci poniżej 2 lat nie powinny zaś w ogóle korzystać z urządzeń ekranowych – to ważne nie tylko w kontekście prezentów świątecznych, ale generalnie – cyfrowych zasad w Waszych domach.
Dodatkowe zabezpieczenia
Podjęliście już decyzję i wybraliście sprzęt dla córki lub syna? Koniecznie sprawdźcie, co możecie zrobić, aby korzystanie z niego było możliwie najbezpieczniejsze.
Absolutna podstawa to program antywirusowy. Z pewnością z takiego korzystacie, ale jeśli nigdy się nad tym nie zastanawialiście – wyjaśniamy: to oprogramowanie, które jest odpowiedzialne za skanowanie, wykrywanie, rozpoznawanie oraz usuwanie z urządzenia złośliwego oprogramowania.
Na rynku są dostępne różne tego typu rozwiązania, od różnych dostawców. To od Was zależy, jaki program wybierzecie, ale pamiętajcie, żeby korzystać tylko z tych od znanych i zaufanych producentów. Zdecydowanie odradzamy pobieranie i instalowanie oprogramowania z nieznanych stron, co do których pochodzenia i zawartości nie macie żadnej pewności.
Dobrym pomysłem – szczególnie w przypadku najmłodszych dzieci – będzie zainstalowanie na urządzeniu narzędzia ochrony rodzicielskiej. Mówiąc w dużym skrócie – to takie aplikacje, które mogą stanowić dla Was wsparcie w ustaleniu odpowiednich reguł dotyczących korzystania przez dzieci z sieci. Pomogą między innymi w ograniczeniu dostępu do treści potencjalnie szkodliwych oraz w weryfikacji czasu spędzanego przed ekranem. Dobrym przykładem jest nasza bezpłatna aplikacja mOchrona, stworzona w ramach OSE. Sprawdźcie!
Kolejnym bardzo ważnym aspektem – związanym już bardziej z użytkowaniem sprzętu niż momentem jego przekazywania dziecku – są aktualizacje. Pamiętajcie o nich. Dotyczy to zarówno oprogramowania systemowego, jak i zainstalowanych programów lub aplikacji. Najnowsze wersje są zawsze najbardziej odporne na aktualne zagrożenia występujące w sieci.
Wiedza to podstawa
Przybliżyliśmy Wam kluczowe aspekty związane z samym sprzętem, ale równie ważne jest kształtowanie zdrowych cyfrowych nawyków u dzieci. Tu również największą rolę odgrywają dorośli.
Co możecie zrobić w tej kwestii? Przede wszystkim:
- Bądźcie razem z Waszymi dziećmi w sieci – towarzyszcie im w odkrywaniu cyfrowego świata, interesujcie się tym, co robią online, próbujcie zrozumieć, dlaczego e-aktywności są dla nich ważne.
- Ustalajcie zasady korzystania z internetu – część może dotyczyć wszystkich członków rodziny, część być skierowana tylko do najmłodszych – np. w zakresie treści, do których nie powinni mieć dostępu.
- Rozmawiajcie – o bezpieczeństwie w sieci, o tym, dlaczego warto przestrzegać ustalonych reguł, o trudnych sytuacjach, z którymi dziecko może się zetknąć w internecie. Dzięki temu będziecie wiedzieć, kiedy należy zareagować.
Tekst: Ogólnopolska Sieć Edukacyjna https://ose.gov.pl